Cele ONZ –
skoncentrowane na ludziach, planecie, dobrobycie i pokoju – przyniosą
spodziewane zmiany, jeśli ich realizacja spięta będzie klamrą współpracy
partnerów: prywatnych, publicznych i społecznych.
Świadome wyzwań
społeczno-gospodarczych i odpowiedzialne firmy włączają się
w realizację Celów Zrównoważonego Rozwoju, wybierając spośród 16
tematycznych ten cel, który jest dla nich szczególnie istotny, który łączy się
z ich działalnością i na który chcą oddziaływać. Bez względu na to,
który obszar przedsiębiorstwo wdraża np. działania na rzecz równości, przeciwdziałanie
głodowi, dobre zdrowie i jakość życia, działania w dziedzinie
klimatu istotne jest, by przyłączyć się do ostatniego z nich – 17. celu –
skupionego na partnerstwie. na rzecz zrównoważonego rozwoju. Cel ten zakłada
rozwijanie współpracy partnerów z różnych sektorów. Jak możemy przeczytać
w opisie 17 celu: skuteczna realizacja Agendy na Rzecz Zrównoważonego
Rozwoju wymaga partnerskiej współpracy między rządami, sektorem prywatnym
i społeczeństwem obywatelskim. Takie inkluzywne partnerstwa powinny być
budowane w oparciu o zasady i wartości, wspólną wizję i
wspólne cele, które stawiają człowieka i naszą planetę w centrum
działań. Potrzebujemy takich partnerstw na szczeblu globalnym, regionalnym,
krajowym i lokalnym1.
Partnerstwo krok po kroku
Bez biznesu kształtowanie
zrównoważonego świata i budowanie pomyślnej przyszłości dla każdego
człowieka nie jest możliwe. Z drugiej strony wyzwania stojące przed
światem oraz zawarte w Agendzie 2030 zadania do wykonania to szansa dla
biznesu, by podejmować innowacyjną działalność. Biorąc jednak pod uwagę wielość
założeń i liczne ograniczenia wiadomo, że tylko we współpracy cele te
mogą zostać osiągnięte. Jak jednak tę kooperację budować w sposób
efektywny, skuteczny i trwały?
Wybór celów i partnerów
Zakładając, że firma ma wybrane
Cele Zrównoważonego Rozwoju, do realizacji których chce się przyłączyć,
kolejnym krokiem powinno być zidentyfikowanie przez nią interesariuszy, z
którymi można w tym zakresie działać. Naturalnymi partnerami dla biznesu
przy realizacji SDGs są m.in.: fundacje, stowarzyszenia, szkoły, uczelnie,
instytucje publiczne, aktywiści, inni przedsiębiorcy tradycyjni, jak i
społeczni. Partnerstwo powinno łączyć różne podmioty na rzecz określonych
celów. Co więcej, jak przekonuje profesor Bolesław Rok, zdefiniowanie wspólnych
celów jest powiązane z określeniem formy partnerstwa. Wyróżnić można trzy
formy partnerstwa:
• pierwsze o najbardziej
biznesowym charakterze to partnerstwo zorientowane na produkty lub usługi.
Najczęściej łączy ono biznes z sektorem obywatelskim i naukowym,
a w wyniku współpracy opartej m.in. na profesjonalizmie i
nowoczesnej technologii prowadzi do wprowadzenia na rynek nowych produktów
społecznie odpowiedzialnych.
• drugie z kolei partnerstwo jest
zorientowane na uczestników. Zwykle na jego czele stoją rozpoznawalni liderzy,
którzy potrafią połączyć wielu partnerów biznesowych i publicznych do
współpracy na rzecz określonego celu. Niekiedy partnerstwo zorientowane na
uczestników buduje się na silnej bazie członkowskiej. Przy tym rodzaju
partnerstwa nie efektywność biznesowa jest najistotniejsza, a wspólne
działania i więzi.
• trzecia forma to partnerstwo
zorientowane na użytkowników, inaczej można je też określić jako partnerstwo
samopomocowe. Łączy ono organizacje z różnych sektorów, gdzie każda ma te
same prawa. Może mieć charakter długoterminowy i odpowiadać na określone
wyzwania społeczne. Może też być tworzone ad hoc w odpowiedzi na konkretną
sytuację mobilizującą do wspólnego działania2.
Plan działania
Każde partnerstwo powinno opierać
się na określonych regułach. Wśród nich mogą się znaleźć takie zasady, jak np.:
1. równorzędność partnerów wobec
siebie
2. dobrowolność uczestnictwa
3. wspólne planowanie
i podejmowanie decyzji
4. innowacyjność
i kompleksowość podejmowanych działań
5. zaufanie, otwartość
i jawność działań
6. skuteczna komunikacja
7. łagodzenie konfliktów
8. poszerzanie kręgu
partnerskiego.
Działanie partnerstwa, poza
przyjęciem wspólnych zasad, z pewnością ułatwi wypracowanie planu
działania. Wybór wspólnych celów, wskazanie grup odbiorców, określenie
priorytetowych działań i rezultatów, jakie partnerstwo chce osiągnąć,
pozwoli lepiej zaplanować współpracę i monitorować postępy, ale też
uniknąć nieporozumień np. co do kierunków wspólnych inicjatyw. Trzeba bowiem
zdawać sobie sprawę, że każdy z partnerów może mieć do zrealizowania swoje
indywidualne cele. Wsparciem dla partnerstwa może być wybór lidera (jednego
z członków partnerstwa), który będzie przewodniczył współpracy,
rozdzielał zadania, pilnował harmonogramu, ale też dbał o utrzymanie
przyjętego, wspólnego kierunku działania.
Zagrożenia
W nowym partnerstwie
pokłada się zwykle duże nadzieje. Jego członkowie na początku pełni są
entuzjazmu i zapału do wspólnego działania. Z czasem jednak ta chęć
i otwartość może słabnąć, zwłaszcza jeśli pojawiają się bariery
i problemy. W partnerstwie występuje pewien zakres stałych zagrożeń
i wyzwań, do których należą między innymi:
1. większa skłonność do pracy ze
znanymi członkami partnerstwa
2. obawy związane
z ujawnianiem informacji o swoim podmiocie
3. potrzeba osiągnięcia szybkiego
rezultatu, nastawienie na określony wynik, nie zaś na sam proces
4. niechęć do podejmowania
trudnych tematów
5. w przypadku partnerstwa
międzysektorowego – brak zrozumienia specyfiki działania.
Lista zagrożeń może być oczywiście znacznie dłuższa, jak zauważyli autorzy publikacji: „Partnerstwo publiczno-społeczne. Polecam!” Partnerstwo wymaga wykształcenia i zachowania partnerskich relacji, dlatego wyzwaniem jest inwestowanie w integrację, stworzenie atmosfery wzajemnego zaufania i spójności założeń, przy tym nie wolno unikać różnic i ścierania poglądów. Nastawienie na wynik jest naturalną motywacją, nie może on jednak przyćmić szerszych założeń.
W
czerwcu 2022 r. poznańskie firmy w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Centrum
PISOP oraz Teatrem Muzycznym i Miastem Poznań zorganizowały koncert dla
wolontariuszy za ich zaangażowanie na rzecz wsparcia osób uciekających przed wojną
z Ukrainy. Fot.
Centrum PISOP
Dobre praktyki
W czerwcu 2017 r.
w Polsce zainicjowane zostało partnerstwo na rzecz realizacji SDGs. Celem
partnerstwa jest zintegrowanie we współpracy przedstawicieli różnych środowisk
na rzecz efektywnego osiągania celów zrównoważonego rozwoju. Inicjatywa
zwiększa świadomość coraz szerszych kręgów odbiorców nt. istnienia celów
zrównoważonego rozwoju, ich znaczenia dla poszczególnych grup społecznych oraz
potrzeby współpracy w efektywnej ich realizacji. Każdy z partnerów,
poza podpisaniem wspólnej deklaracji, dodatkowo wskazuje zobowiązania w ramach
jakiego z Celów Zrównoważonego Rozwoju będzie działać. Partnerstwo zrzesza
150 podmiotów, w znacznej części przedstawicieli biznesu, a jego
koordynatorem jest Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Przykładem
lokalnych działań na rzecz SDGs jest z kolei nieformalne partnerstwo firm
skupionych wokół Asa Biznesu. Regularne spotkania przedstawicielek i
przedstawicieli firm, organizowane przez Stowarzyszenie Centrum PISOP, dają
przestrzeń do prowadzenia otwartej dyskusji o sukcesach i
wyzwaniach związanych ze zrównoważonym rozwojem. Partnerstwo może się także
pochwalić wspólną inicjatywą: koncertem dla wolontariuszy zaangażowanych
w pomoc dla Ukrainy w czerwcu 2022 r. Przykładem współpracy firm
i organizacji pozarządowych na rzecz flory i fauny na lądzie są
inicjatywy Green Walk Around The Block bądź Spacer z mentorami. Liderami
tego partnerstwa są firmy zrzeszone w ABSL we współpracy ze
Stowarzyszeniem Centrum PISOP (więcej na ten temat w artykule: Wokół
wspólnego celu, str. 18). Cele Zrównoważonego Rozwoju nazywane są największym
światowym korporacyjnym przedsięwzięciem. Przedsiębiorstwa do swoich strategii
i działań włączają powszechne wartości i zasady odnoszące się do
praw człowieka, pracy, środowiska i zwalczania korupcji. Biznes jest
siłą, która może czynić dobro w życiu gospodarczym i społecznym.
Opowiadając się za zrównoważonym rozwojem, sektor komercyjny może wziąć na
siebie odpowiedzialność i przyczynić się do budowy lepszego świata. Przy
budowaniu solidnych partnerstw może liczyć na efektywną współpracę
z innymi podmiotami.
Artykuł pojawił się pierwotnie w
wydaniu drukowanym Asa Biznesu
